Harmonogram serwisów wentylatora przeciwpożarowego dla właściciela bloku, zgodny z normami?
Coraz więcej właścicieli bloków sprawdza, czy ich system oddymiania naprawdę zadziała wtedy, gdy będzie potrzebny. To dobrze, bo przepisy wymagają nie tylko montażu, lecz także utrzymania sprawności. W 2025 roku kluczowe jest mądre planowanie serwisów i rzetelna dokumentacja.
W tym poradniku znajdziesz praktyczny harmonogram, wymagania normowe i checklisty. Dowiesz się, jak przygotować budynek do testu, jak wygląda przegląd i co robić przy awarii. Wszystko z perspektywy właściciela bloku.
Jak często serwisować wentylator przeciwpożarowy w bloku?
Minimum raz w roku, a testy funkcjonalne częściej, zgodnie z instrukcją producenta i scenariuszem pożarowym budynku.
W praktyce sprawdza się prosty układ: comiesięczne oględziny administratora, testy funkcjonalne co kwartał oraz pełny serwis raz w roku. Taki rytm ułatwia wychwycenie usterek i utrzymanie skuteczności systemu. Częstotliwość zawsze wynika z dokumentacji projektowej i instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. Jeśli wentylator przeciwpożarowy pracuje w trudnych warunkach, warto zwiększyć częstotliwość testów.
Jakie normy i przeglądy są wymagane dla wentylacji pożarowej?
Obowiązują przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz normy PN-EN 12101, a szczegóły określa dokumentacja obiektu.
Wymagania wynikają z rozporządzeń dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków i z Prawa budowlanego w zakresie kontroli okresowych instalacji. Dla wentylatorów oddymiających kluczowa jest PN-EN 12101-3. W systemach nadciśnieniowych klatek schodowych stosuje się PN-EN 12101-6, a dla elementów towarzyszących odpowiednie części serii PN-EN 12101, na przykład dla klap i central sterujących. Zakres, metoda i częstotliwość testów muszą być zgodne z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego i wytycznymi producentów urządzeń.
Kto może wykonać przegląd i jakie kwalifikacje sprawdzić?
Przegląd wykonuje autoryzowany serwis z uprawnieniami elektrycznymi i kompetencjami w wentylacji pożarowej.
Weryfikuj ważne uprawnienia eksploatacyjne do prac przy urządzeniach elektrycznych oraz doświadczenie w systemach oddymiania. Sprawdź przeszkolenie producenta urządzeń, znajomość norm PN-EN 12101 i scenariusza pożarowego budynku. Przy pracach na dachu lub wysokości wymagane są aktualne badania i szkolenia BHP. Warto też wymagać ubezpieczenia OC wykonawcy i jasnego zakresu w protokole serwisowym.
Jakie czynności obejmuje coroczny i okresowy serwis wentylatora?
Obejmuje testy startu i pracy, pomiary, czyszczenie, weryfikację integracji z systemami oraz aktualizację dokumentacji.
Typowy zakres zawiera:
oględziny stanu mechanicznego, czyszczenie wirnika i obudowy, sprawdzenie mocowań i tłumików drgań
kontrolę łożysk, pasów i luzów, pomiar wibracji i hałasu pracy
pomiar prądu rozruchowego i roboczego, sprawdzenie zabezpieczeń i rezystancji izolacji
test pracy w trybie pożarowym, w tym rewers, jeśli przewidziano
sprawdzenie zasilania podstawowego i rezerwowego oraz startu po zaniku zasilania
weryfikację współpracy z klapami i zaworami, centralą sterującą, czujnikami różnicy ciśnień, sygnalizacją uszkodzeń
pomiary efektu działania systemu, na przykład różnicy ciśnień na klatce schodowej lub przepływu w garażu, zgodnie z dokumentacją.
Zakres kwartalny zwykle obejmuje test funkcjonalny bez pełnych pomiarów, a roczny przegląd zawiera komplet czynności i pomiarów.
Jak udokumentować przeglądy, by spełnić wymagania przeciwpożarowe?
Sporządź protokół z wynikami i wpis do książki urządzeń przeciwpożarowych. Przechowuj dokumenty w formie papierowej i cyfrowej.
Pełen pakiet dokumentów powinien zawierać identyfikację urządzeń, listę kontrolną z wynikami, karty pomiarów, zdjęcia kluczowych elementów, opis niezgodności i zalecenia, termin usunięcia usterek oraz oświadczenie o sprawności lub zakresie ograniczeń. Załącz aktualne deklaracje właściwości użytkowych i oznakowanie CE wyrobów zgodnych z PN-EN 12101-3. Jeśli projekt tego wymaga, dołącz krajowe dokumenty dopuszczeniowe. Zaktualizuj instrukcję bezpieczeństwa pożarowego i rejestr przeglądów.
Jak przygotować klatkę i pomieszczenia do obsługi wentylatora oddymiającego?
Zabezpiecz dostęp, powiadom mieszkańców i wycisz powiązane alarmy na czas testu, zgodnie z procedurą.
Przed testem ustal termin w godzinach mniejszego ruchu. Zapewnij dostęp do wentylatorowni, dachu i szybu. Powiadom centrum monitoringu i ochronę, aby nie uruchamiać niepotrzebnych interwencji. Usuń przeszkody z klatek i korytarzy. Zapewnij asekurację prac na wysokości. Przy testach nadciśnienia zamykaj drzwi, zgodnie z procedurą pomiarową. Zabezpiecz windę i parking, jeśli obejmuje je scenariusz. Po testach przywróć stan systemu i przyjmij protokół.
Jak postępować przy awarii między planowanymi przeglądami?
Zgłoś awarię serwisowi, odnotuj zdarzenie i zastosuj czasowe środki bezpieczeństwa do czasu usunięcia usterki.
Nie kasuj alarmów bez ustalenia przyczyny. Sprawdź stan zasilania i bezpieczników, ale nie omijaj zabezpieczeń. Oceń wpływ niesprawności na ewakuację i dojazd straży. W razie potrzeby zwiększ nadzór, na przykład częstsze obchody lub doraźne oznakowanie dróg ewakuacyjnych. Po naprawie wykonaj test integracyjny całego systemu i zarchiwizuj protokół. Jeśli usterka się powtarza, zaplanuj przegląd pogłębiony i weryfikację konfiguracji.
Jak optymalnie zaplanować harmonogram serwisów dla wielorodzinnego budynku?
Zaplanuj cykl roczny z kwartalnymi testami, łącząc serwisy wentylacji pożarowej z przeglądami SSP, DSO, klap i zasilania rezerwowego.
Dobrze działa stały kalendarz: krótkie testy funkcjonalne co kwartał oraz pełny przegląd po sezonie grzewczym. Łącz działania w jeden dzień, aby sprawdzić integrację wszystkich elementów, w tym klap, central sterujących i drzwi przeciwpożarowych. Rezerwuj terminy z wyprzedzeniem i informuj mieszkańców. Gromadź części szybkozbywalne, na przykład wkłady bezpieczników i czujniki. Analizuj protokoły rok do roku, aby korygować plan i budżet. W większych osiedlach warto prowadzić jeden zbiorczy rejestr dla wszystkich budynków.
Podsumowanie
Sprawny wentylator przeciwpożarowy to nie tylko zgodność z przepisami, lecz realne bezpieczeństwo ludzi. Dobrze ułożony harmonogram, rzetelny serwis i jasna dokumentacja dają przewidywalność i spokój. Warto zaplanować działania z wyprzedzeniem i trzymać się prostych, powtarzalnych zasad.
Zamów audyt i przygotowanie rocznego harmonogramu serwisów
Zamów audyt i przygotowanie rocznego harmonogramu serwisów wentylacji pożarowej dla Twojego bloku.
Zamów audyt i otrzymaj gotowy roczny harmonogram serwisów wentylatora przeciwpożarowego wraz z checklistą i wzorem protokołu. Ustandaryzuj kwartalne testy i coroczne pomiary, aby zapewnić zgodność z PN‑EN 12101 i spokój mieszkańców: https://www.systemair.com/pl-pl/produkty/ochrona-przeciwpozarowa.
